پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: براساس قواعد حاکم بر روابط بین‌المللی، سفر رئیس جمهور رئیسی به چین قبل از آنکه چین رسماً به خاطر مواضع ضدایرانی شی‌جین پینگ از دولت و ملت ایران عذرخواهی کند، اقدام درستی نبود. این واقعیت مهم که چین هم مثل آمریکا و اروپا و روسیه درصدد جلب منافع خود است و در غیرقابل اعتماد بودن با آن‌ها تفاوتی ندارد. ما نباید تصور کنیم با وعده‌های دولت چین گشایشی در اقتصادمان پدید خواهد آمد همانطور که دیدیم در روز بعد از پایان سفر رئیس جمهور به چین، دلار به ۴۶ هزار تومان افزایش یافت. دولتمردان ما باید این واقعیت را درک کنند که به جای دل بستن به قوری بند نزده چینی، به سراغ سیاست متوازن بین‌المللی بروند که تنها راه‌حل مشکلات کشور است.

«شی جین پینگ» یک ماه و نیم پس از انتخاب به عنوان رئیس‌جمهور چین برای سومین بار متوالی، عازم عربستان سعودی شد تا یکی از مهم‌ترین سفر‌های حیات سیاسی خود را تجربه کند. در جریان این سفر که در روز‌های ۷ تا ۱۰ دسامبر (۱۶ تا ۱۹ آذر) صورت گرفت، شی جین‌پینگ، علاوه بر دیدار دو جانبه با مقام‌های سیاسی ارشد سعودی در کاخ الیمامه، در «اجلاس سران کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس و چین» و «اجلاس سران کشور‌های عربی و چین» نیز حضور پیدا کرد. این سه سطح از دیدار‌ها بدین معناست که پینگ در ریاض در سه سطح دو جانبه، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای حضور پیدا کرده است. اما وابستگی بالای ایران به دلارهای چینی و واردات محصولات از این کشور، در کنار تخطی آشکار از سیاست موازنه منفی شرقی غربی ، برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد نگرانی شدید کرده است.

پس از واکنش‌ها در ایران نسبت به بیانیه مشترک چین با ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس، برای بسیاری از کارشناسان مسائل سیاست خارجی بسیار عجیب و دور از ذهن بود. آن‌ها با توجه به رویکرد نگاه به شرق دستگاه دیپلماسی کشور و خودداری پکن از ورود به مسائل مناقشه‌برانگیز بین طرفین در تعاملات تجاری، از نگرانی‌های خود نسبت به تداوم این رویکرد گفتند و زنگ هشدار را برای سیاست خارجی ایران به صدا درآوردند. هرچند هنوز واکنش‌ها به این دو بند بیانیه چین و شورای همکاری خلیج‌فارس ادامه دارد، اما بیش از پرداختن به آن، می‌بایست به چگونگی و چرایی همگرایی بین دو طرف پرداخت. اینکه چین بر چه اساسی در بیانیه با کشور‌هایی که ذیل امپراتوری آمریکا تعریف می‌شدند، یکی از اصول خود یعنی «احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی» را زیر پا گذاشته است، موضوعی است که باید به بررسی آن پرداخت و پس از آن به این پرسش پاسخ داد که آیا این به معنای فاصله‌گذاری جدید پکن با تهران است یا خیر؟

سعید محمد که قصد دارد در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کاندیدا شود از نحوه مدیریت روابط ایران با همسایگان در هشت سال گذشته انتقاد کرد.

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در سفر آسیایی خود اعلام کرد که میلیاردها دلار در پاکستان سرمایه گذاری خواهد کرد و نفت بیشتری به هند خواهد فروخت. وی همچنین قصد دارد تعامل اقتصادی با چین را تعمیق ببخشد. این سفر از سوی رهبر غیرسمی یک کشور غنی نفتی که برای مدتها مهمترین متحد آمریکا قلمداد می شده، نشان میدهد عربستان برای کسب حمایت های تکنولوژیک و سیاسی مورد نیازش به شرق نیز نگاه دارد چراکه همواره نمیتواند روی غرب برای این منظور حساب کند.

مجله آمریکایی «فارن‌افرز» در گزارشی پس از تور غرب آسیای رئیس‌جمهور چین به سه کشور ایران، عربستان و مصر می‌نویسد: «در صورتی که چین بخواهد متحدی کلیدی را در منطقه انتخاب کند، این کشور ایران خواهد بود.»